Kopiec Pamięci i Pojednania (relacja)

Wzruszający i zarazem bardzo ascetyczny przebieg miał happening zorganizowany przez Łukasza Szajnę – syna słynnego profesora Józefa Szajny, który w kilku prostych gestach otworzył wystawę poświęconą swojemu ojcu i jego marzeniom o zbudowaniu pomnika, będącego jednocześnie przestrogą przed piekłem Auschwitz i wezwaniem do pokoju.

W piątek, 26 czerwca o godz. 18.00 w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie odbył się wernisaż wystawy „Kopiec Pamięci i Pojednania. Od piekła KL Auschwitz do Oświęcimia Miasta Pokoju”. Jej autorem jest Łukasz Szajna, syn zmarłego rok temu prof. Józefa Szajny. W styczniu tego roku ekspozycja była prezentowana w Parlamencie Europejskim w Brukseli. Ideą wystawy jest przypomnienie o wyrazistym dziedzictwie, jakie pozostawił nam zmarły profesor Józef Szajna, który był wielkim artystą, reżyserem, plastykiem, animatorem teatru, a jednocześnie sumieniem swojego pokolenia, które nieustannie przypominało o tragicznych doświadczeniach obozów zagłady. Profesor Józef Szajna z Rzeszowem związany był w sposób szczególny. Tu się urodził. Tu mieszkał. Tu chodził do szkoły. Tu – po wielu latach - zrealizował swoją genialną sztukę – Deballage, jedną z najlepszych, jakie kiedykolwiek powstały w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie. Tu w końcu powstała niepowtarzalna „Szajna Galeria”, będąca jedną z wizytówek kulturalnych miasta. Tu postawił swoją słynną rzeźbę - „Przejście 2001”... Rzeszów był szczególnie bliski jego sercu i dlatego trudno się dziwić, że ta właśnie wystawa po Brukseli przywędrowała do Rzeszowa.




Wystawa ma też drugie przesłanie. Jest nią prezentacja projektu „Kopiec Pamięci i Pojednania. Od piekła KL Auschwitz do Oświęcimia Miasta Pokoju”, który ma być zrealizowany w Oświęcimiu. Dlatego też wśród gości wystawy znalazł się prezydent tego miasta - Janusz Marszałek. Opowiadał on o idei samego przedsięwzięcia, które w opozycji do słynnej wieży Babel ma być symbolem porozumienia i dialogu, bez jakiego ludzkość może ulec zagładzie. Mówił też o swoich spotkaniach z Profesorem, który żalił mu się, że wszyscy pomysł popierają, ale nikt nie chce mu pomóc. Dlatego też teraz – jak twierdzi prezydent Marszałek - prace nad projektem mają ruszyć z miejsca. Zadeklarował też w imieniu Rady Miasta Oświęcimia przekazanie działki na to przedsięwzięcie i każdą inną pomoc synowi artysty, który zakłada fundację, mającą na celu zbieranie pieniędzy na realizacje projektu. Mówił też o tym, że szereg instytucji europejskich zadeklarowało już swój wkład finansowy w powstanie tego przedsięwzięcia.




Samo otwarcie wystawy zostało zrealizowana teatralnie i bardzo w stylistyce Józefa Szajny. Syn artysty przewiózł wśród zgromadzonych taczkę z kamieniami, które symbolizowały elementy przyszłego kopca, potem zaczął je rozdawać zgromadzonym wokół ludziom, którzy następnie przechodząc przez replikę słynnego pomnika „Przejście 2001” zanosili je na symboliczne miejsce kopca i podpisywali się pod ideą jego powstania. Happening był spontaniczny, wzruszający i prosty zarazem. Jego uczestnicy z namaszczeniem i w głębokim skupieniu przechodzili przez słynne „Przejście 2001” i układali symboliczny kopiec.
Wystawę będzie można oglądać do 15 lipca.